Εκ της Σήμανσης: Το Ιερό της Αφροδίτης, με χρήση από τα κλασικά έως τα ρωμαϊκά χρόνια, είναι γνωστό από τον περιηγητή Παυσανία κατά την πορεία του προς την Ελευσίνα. Υπήρξε το σημαντικότερο ιερό της Ιεράς Οδού και σταθμός της πομπής των Μυστών κατά τα Ελευσίνια Μυστήρια. Πρόκειται για χώρο της υπαίθριας λατρείας της Αφροδίτης με περίβολο σχήματος ακανόνιστου ορθογώνιου και είσοδο από πρόπυλο στο νότιο τοίχο του (1). Στο εσωτερικό του τεμένους σώζονται τα θεμέλια ενός μικρού ναού στο δυτικό τοίχο (2) και μιας στοάς στο νότιο (3).

Στο βραχώδες μέτωπο του λόφου προς το δρόμο, οι λαξευμένες κόγχες (4) χρησίμευαν για αναθήματα της θεάς, όπως μαρμάρινα περιστέρια ή ειδώλια Αφροδίτης που βρέθηκαν κατά τις ανασκαφές. Εκτός του τεμένους βρίσκεται οικία ιερού (5) καθώς και ορθογώνιο κτίσμα (6), το οποίο χρησίμευε αρχικά για τη διαμονή της φρουράς που ήλεγχε το ιερό. Αυτό χρησιμοποιήθηκε και μετά την ερήμωση του.

Τμήματα της αρχαίας Ιεράς Οδού από τα καλύτερα διατηρούμενα βρέθηκαν μπροστά στο Ιερό (7). Εδώ η Ιερά Οδός διχαζόταν: το ένα σκέλος είχε την ίδια πορεία με τη σημερινή, το άλλο ακολουθούσε ορεινό μονοπάτι προς τους Ρειτούς (σημερινή λίμνη Κουμουνδούρου), όπου οι δύο δρόμοι ενώνονταν σε έναν μέχρι την Ελευσίνα.

Ανάθημα & Ανάθεμα: Οι λέξεις μπορεί να είναι αρκετά παρόμοιες, αφορούν όμως διαφορετικά πράγματα. Ανάθημα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και κάποιο από τα ασημένια ή χρυσά τάματα, τα οποία και χρησιμοποιούνται από τους Ορθόδοξους Χριστιανούς ως αφιερώματα. Ομοίως στα αρχαία χρόνια, το ανάθημα αποτελούσε ένα αφιέρωμα αντικειμένου σε κάποιον θεό. Το ανάθεμα από την άλλη μοιάζει με το ανάθημα, ωστόσο η σημασία του, τουλάχιστον από τα χριστιανικά χρόνια, είναι παρόμοια με αυτήν που γνωρίζουμε και σήμερα. Αποτέλεσε κοινώς αντικείμενο που σχετίζεται με επικείμενη καταστροφή, για αυτό και πλέον ταυτίζεται με την κατάρα.

Θέση: Ο επισκέπτης μπορεί να φτάσει στο σημείο χρησιμοποιώντας την Εθνική Οδό Αθηνών - Κορίνθου, με κατεύθυνση προς την Κόρινθο. Πιο συγκεκριμένα, το Ιερό βρίσκεται δεξιά της εισόδου του οικισμού της Αφαίας, τον οποίο και θα συναντήσουμε λίγο μετά τη Μονή Δαφνίου, καθώς και τη μεγάλη γέφυρα που ενώνει το Ποικίλο Όρος με το Όρος Αιγάλεω.

Περιοχή: Οικισμός Αφαίας, Χαϊδάρι / Ελλάδα.
Λέξεις κλειδιά: Ελευσίνα, Ελευσίνια Μυστήρια, Χαϊδάρι, Αφροδίτη, Ιερά Οδός.
Πρόσθετα στοιχεία: Παλαιότερα, η είσοδος γινόταν με εισιτήριο το οποίο και ο επισκέπτης μπορούσε να προμηθευτεί από τον Αρχαιολογικό Χώρο της Ελευσίνας. Δυστυχώς, την ώρα που γράφεται το άρθρο ο χώρος που μελετάμε παραμένει κλειστός, ωστόσο είναι ορατός από την εξωτερική περίφραξη.